QA là gì? Vai trò, nhiệm vụ và phân biệt QA với QC

Đồng thời, bạn cũng hình dung ra nguyên tắc và quy trình hoạt động nhằm đảm bảo hiệu quả QA. Những thông tin này giúp bạn sẵn sàng chuẩn bị những kỹ năng cần thiết để bước vào nghề.

QA là gì?

QA là gì? Đây là thuật ngữ viết tắt của cụm từ Quality Assurance trong Tiếng Anh dùng để chỉ một vị trí công việc. Người đảm nhiệm sẽ thực hiện hoạt động giám sát, theo dõi và quản lý.

QA là vị trí công việc đảm bảo chất lượng sản phẩm

Mục tiêu hướng đến là đảm bảo quy trình phát triển sản phẩm thực hiện theo tiêu chuẩn nhất định. Để làm được điều đó, họ cần thường xuyên kiểm tra, đánh giá sát sao. Những thay đổi đưa ra kịp thời để đảm bảo đạt đúng yêu cầu và kỳ vọng.

Khi tìm hiểu QA là gì, nhiều người nhầm tưởng rằng công việc này chỉ xuất hiện trong ngành IT. Thế nhưng, đây lại là vị trí quan trọng cần có trong bất kỳ ngành nghề nào. Cụ thể như sau:

- Ngành quản lý chất lượng: Đảm nhận công việc liên quan đến lập kế hoạch, phân bổ. Mục tiêu là cam kết chất lượng sản phẩm đạt chuẩn cho công ty.

- Ngành công nghệ thông tin: Đảm bảo chất lượng phần mềm, hệ thống,…công nghệ.

- Cách ngành khác: Ngân hàng, tài chính, nông nghiệp, công nghiệp,…

Từ việc tìm hiểu QA là gì, bạn sẽ thấy đây là mắt xích quan trọng để vận hành hệ thống. Nếu thiếu đi vị trí này rất khó để đảm bảo sự phát triển ổn định dài lâu.

Nhiệm vụ chính của QA

Nhiệm vụ chính của QA là gì? Công việc cụ thể sẽ có sự thay đổi tùy thuộc theo loại hình doanh nghiệp, sản phẩm và yêu cầu. Tuy nhiên, nhìn chung, nhân sự sẽ được giao nhiệm vụ như sau:

Nhiệm vụ của QA là thiết kế quy trình kiểm soát, đảm bảo chất lượng

- Đề xuất, thiết kế quy trình phát triển sản phẩm phù hợp với từng dự án nhất định.

- Cung cấp tài liệu hướng dẫn cho cả nhóm để cùng thống nhất mục tiêu. Qua đó đảm bảo chất lượng đồng bộ.

- Liên tục kiểm tra và cập nhật tài liệu chuyên môn.

- Tiến hành kiểm tra, audit việc thực thi quy trình để chắc rằng các bộ phận đã làm đúng quy trình đề ra.

- Nhắc nhở đội ngũ phát triển thực hiện đúng các bước.

- Theo dõi và điều trình quy trình kiểm duyệt, đánh giá chất lượng.

- Phân tích thông số để xác định điểm chênh lệch giữa thực tế và tiêu chuẩn ban đầu.

- Phối hợp với khách hàng, đối tác để giải quyết vấn đề về chất lượng nếu có.

- Cùng các bên liên quan xem xét nguyên nhân, khắc phục hậu quả khi sự cố xảy ra.

Qua tìm hiểu QA là làm gì, bạn sẽ thấy có rất nhiều đầu công việc phải xử lý. Để có được sự thành công là cả một quá trình tích lũy kiến thức, kỹ năng và thực hành.

Tại sao QA có vai trò quan trọng?

Những khía cạnh thể hiện tầm quan trọng của QA là gì? Như đã biết, Quality Assurance giúp xác định những vấn đề tiềm ẩn của sản phẩm. Khi đã phát hiện ra, nhà quản lý có thể nhanh chóng cô lập, khoanh vùng và xử lý nhanh chóng.

Đồng thời, QA còn đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát chi phí. Bởi vì, một quy trình tốt sẽ biết được nguồn vốn tập trung vào đâu. Nhờ vậy, ngân sách không lãng phí vào khâu ít tạo ra lợi nhuận.

Thực hiện quy trình QA tốt là cách để nâng cao hình ảnh thương hiệu. Bởi vì, quá trình kiểm định chuẩn xác đem đến những sản phẩm tốt để phục vụ khách hàng. Tầm quan trọng sẽ được tổng hợp qua các khía cạnh dưới đây.

Những điều này đúng với cả lĩnh vực IT và mọi ngành nghề khác. Vì thế, hãy tham khảo để nhận thức tầm quan trọng, nỗ lực hơn nữa cho khâu này.

Đáp ứng kỳ vọng khách hàng

Quy trình QA không tốt dẫn đến nhiều rủi ro, trước hết là về phía khách hàng. Khi có trải nghiệm tồi tệ, họ sẽ đi tìm nhà cung cấp sản phẩm/dịch vụ khác. Chưa hết, những phàn nàn chia sẻ trên mạng xã hội gây ra thiệt hại không nhỏ cho doanh nghiệp.

Nếu QA thực hiện tốt sẽ mang lại sự hài lòng cao cho khách hàng

Vì thế, trước khi điều đó xảy ra, doanh nghiệp cần hiểu QA là gì và triển khai. Đây là nền tảng đảm bảo chất lượng sẽ giúp sản phẩm/dịch vụ tốt ngay từ đầu.

Đảm bảo an toàn cho sản phẩm

Trong QA sẽ bao hàm hàng loạt các nguyên tắc đảm bảo chất lượng quan trọng. Dù là thực phẩm, dược phẩm,… hay các ứng dụng công nghệ đều cần thỏa mãn điều kiện đề ra.

Nếu sản phẩm bị lỗi có thể gây ra nguy hiểm và hậu quả nặng nề cho người dùng và cả doanh nghiệp. Vì thế, QA đã cần lường trước các vấn đề có thể xảy đến. Từ đó, họ tìm cách triệt tiêu để đảm bảo hàng hóa, dịch vụ đưa ra thị trường tốt nhất.

Chất lượng đồng đều

Vai trò này cũng rất quan trọng khi nghiên cứu QA là gì. Một quy trình đảm bảo chất lượng chung sẽ giúp doanh nghiệp đồng bộ chất lượng. Những thành quả đạt được sẽ mất hết nếu sản phẩm/dịch vụ ngày càng kém đi.

Một quy chế QA tốt sẽ đảm bảo chất lượng đồng đều

Vì thế việc duy trì ổn định chất lượng là điều thiết yếu. Để làm được như vậy, tổ chức cần có lịch trình kiểm tra QA định kỳ. Các thành viên thực hiện là người có kinh nghiệm sâu rộng trong chuỗi cung ứng đó.

Điều này có thể sẽ khó khăn hơn nếu doanh nghiệp cung cấp dịch vụ, sản phẩm ở nhiều chi nhánh thay vì tập trung trong nhà máy. Ví dụ điển hình là các chuỗi nhà hàng. Họ cần đảm bảo ở mọi địa điểm có chất lượng như nhau.

Nguyên tắc hoạt động của QA

Để thực sự có hiệu quả, nguyên tắc cần tuân thủ khi xây dựng và thực hiện QA là gì? Điều này càng trở nên cần thiết hơn trong các trường hợp như:

- Doanh nghiệp cung cấp đa dạng sản phẩm hoặc liên tục mở rộng quy mô.

- Công ty thuê ngoài sản xuất một phần hoặc tất cả từ các xưởng gia công, chế tạo khác trên toàn thế giới…

QA giống như công cụ để kiểm soát mọi hoạt động từ xa. Đồng thời, những nguyên tắc cốt lõi sẽ đảm bảo QA luôn hiệu quả dù có thay đổi như thế nào.

Phải kiểm soát được quy trình

Nguyên tắc quan trọng nhất trong bất kỳ chiến lược QA là gì? Đó chính là phải kiểm soát được toàn bộ giai đoạn trong quy trình. Điều này gắn liền với nhiệm vụ đảm bảo chất lượng sản phẩm ổn định, đồng bộ từ khâu sản xuất đến phân phối.

Đồng thời, việc kiểm soát tốt cũng là tiền đề để phản ứng nhanh nhạy trước vấn đề phát sinh. 3 yếu tố cốt lõi hướng đến của nguyên tắc này chính là:

- An toàn.

- Chất lượng.

- Tính hiệu quả.

Bạn sẽ thấy rõ tác dụng của nguyên tắc này trong các ngành công nghiệp. Ví dụ như sản xuất máy móc, khai thác mỏ, hóa chất,…Hiểu QA là gì và kiểm soát chặt chẽ là điều bắt buộc. Nếu không, hậu quả là điều khó có thể lường trước được.

Đảm bảo tiêu chuẩn quốc tế ISO

Có thể nói đây là một phần trong nguyên tắc đã giới thiệu ở trên. Thế nhưng, thước đo này mang tính chính thống và rõ ràng hơn. Hiển nhiên, khi tìm hiểu QA là gì, bạn sẽ thấy hoạt động này chỉ có ý nghĩa khi được công nhận toàn cầu.

QA cần hướng đến mục tiêu đạt được chứng nhận ISO

ISO 9000 trong QA là gì? Tiêu chuẩn này được thiết lập lần đầu tiên vào năm 1987, liên quan đến hệ thống quản lý chất lượng. Mục đích nhằm đảm bảo quyền lợi cho khách hàng và các bên liên quan.

Không dễ để một tổ chức nhận được ISO 9000. Họ cần thỏa mãn được các yếu tố về chức năng, sản phẩm, dịch vụ, quy trình. Trong quá trình nỗ lực để đạt những tiêu chí ISO chính là lúc doanh nghiệp đang không ngừng hoàn thiện.

Họ hiểu QA là gì và liên tục cải tiến quy trình, sản phẩm,…Khó khăn, gian nan này sẽ được bù đắp bằng những lợi thế như:

- Tăng lợi nhuận.

- Cải thiện hoạt động thương mại trong nước cũng như quốc tế.

- Giảm lãng phí, tăng năng suất làm việc.

- Điều quan trọng và tiên quyết chính là mang lại sự hài lòng cho khách hàng.

Vì thế, ngay từ hôm nay hãy tìm hiểu sâu hơn ISO 9000 và QA là gì. Để tồn đại lâu dài, đây nhất định là việc phải làm.

Quy trình thực hiện QA tối ưu

Các bước chung trong quy trình thực hiện QA là gì? Mỗi doanh nghiệp cần tự đề ra kế hoạch thực hiện và không ngừng kiểm tra lại để cải tiến.

Phân tích yêu cầu

Để hiểu thực hiện QA là gì, bạn cần bắt đầu từ bước đầu tiên này. Phân tích yêu cầu là điều rất quan trọng. Bởi vì, lường trước vấn đề từ giai đoạn thiết kế sẽ tiết kiệm hơn nhiều so với việc sửa lại trong quá trình thử nghiệm.

Các chuyên gia QA cần phân tích, xác định yêu cầu chuẩn xác. Đây là cơ sở để thiết kế những cuộc kiểm tra phù hợp.

Lập ra kế hoạch kiểm tra

Thông tin cần thiết đã được tập hợp từ giai đoạn phân tích yêu cầu. Khi lập ra bài kiểm tra cần bao gồm yếu tố như:

- Phạm vi kiểm tra.

- Thời hạn cho từng giai đoạn.

- Phương pháp thực hiện kiểm tra QA.

- Ngân sách thực hiện.

- Chỉ số chuyên môn…

Đồng thời, các bài kiểm tra này cũng cần thiết kế dưới dạng cấp độ đánh giá. Trước khi bắt tay thực hiện, nhà quản lý cần phân bổ tài nguyên và trách nhiệm cho các nhân sự. Tất cả những người này phải có chuyên môn và thực sự hiểu mục tiêu QA là gì.

Thiết kế bài test

Nhóm QA cần xây dựng các môi trường thử nghiệm với các tác động khác nhau. Sự đa dạng bài test cho các mục đích là tiền đề để tối ưu sản phẩm.

Nhóm nhân sự cần bắt tay vào thiết kế các bài kiểm tra

Đồng thời, những bài kiểm tra này cần có những khung đo lường bằng dữ liệu cụ thể. Kết quả sau đó đem ra so sánh giữa thực tế và trong môi trường thử nghiệm. Đó mới thực sự là bản chất khi tìm hiểu QA là gì.

Báo cáo lỗi

Sau quá trình kiểm tra có thể sẽ phát hiện ra những lỗi trong quy trình thực hiện hoặc từ chính sản phẩm. Giai đoạn này cần cố gắng đào sâu tìm hiểu gốc rễ vấn đề khi QA là gì.

Nhờ đó, nhà phát triển sẽ tìm ra hướng xử lý triệt để. Để tìm thấy lỗi cần sự kết hợp linh hoạt giữa trí tuệ con người và máy móc. Bởi vì, nếu chỉ dựa vào công cụ, bạn chỉ tìm thấy các lỗi thông thường. Những vấn đề chưa từng phát hiện trước đó sẽ bị bỏ qua.

Khắc phục, kiểm tra lại

Bước cuối cùng này mới thực sự thể hiện được giá trị của QA là gì. Khi đã đưa ra phương án xử lý lỗi ở trên, bộ máy cần được cải thiện và chạy thử.

Sau mỗi lần thử và sửa lỗi, sản phẩm sẽ hoàn thiện hơn

Quá trình phát hiện lỗi – xử lý – chạy thử có thể được lặp đi lặp lại nhiều lần. Qua mỗi giai đoạn như thế, chất lượng sẽ không ngừng được hoàn thiện.

Bí quyết đảm bảo quy trình QA hiệu quả

Nếu chỉ tuân theo các nguyên tắc và quy trình là chưa đủ. Vậy bí quyết để thực hiện hiệu quả QA là gì? Dưới đây là những điều nên được tham khảo dù mô hình hoạt động như thế nào.

Kết hợp kiểm tra đồng thời tự động và thủ công

Khi nghiên cứu QA là gì, bạn sẽ thấy kiểm tra tự động phổ biến hơn nhiều. Điều này càng thấy rõ hơn ở các hoạt động sản xuất quy mô lớn. Tuy nhiên, sự tham gia của bàn tay, khối óc con người không bao giờ là thừa.

Sự hoàn thiện sản phẩm ở mức độ cao khi có con người kết hợp cùng công cụ

Bởi vì, chính con người đã tạo ra công cụ kiểm tra tự động. Máy móc chỉ có thể giúp tiết kiệm thời gian, công sức để phát hiện lỗi phổ biến, có sự lặp lại. Để quy trình QA tối ưu và vượt trội hơn, hai bên cần bổ sung cho nhau.

Áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế

Nếu QA chỉ áp dụng tiêu chuẩn nội bộ sẽ không thể mang đến tính hiệu quả toàn diện. Sản phẩm muốn tồn tại trong thị trường cần tuân theo quy tắc được quốc tế công nhận.

Đồng thời, doanh nghiệp cũng cần xác định những yêu cầu trong lĩnh vực ngách của mình. Chẳng hạn, đối với ngành thực phẩm, đó là các tiêu chuẩn về vệ sinh hoặc mức độ dị ứng,…

Trong khi đó, các công ty phần mềm lại cần nghiên cứu thêm các QA là gì đặc thù hơn. Ví dụ như tiêu chuẩn để bảo vệ dữ liệu khách hàng. Như vậy, điều quan trọng là phải rà soát hết mọi chứng chỉ công nhận rộng rãi.

Hiểu QA là gì và chọn phương pháp phù hợp

Có rất nhiều loại phương pháp đảm bảo chất lượng khác nhau. Tổ chức cần biết hướng phù hợp để QA là gì. Dưới đây là một số hình thức phổ biến cho nhiều lĩnh vực:

Điều quan trọng khi QA là chọn phương pháp phù hợp

- Phương pháp hữu dụng trong phân tích lợi ích – chi phí đầu tư.

- Sơ đồ Ishikawa.

- Phân tích vận hành.

- Benchmarking.

- Dựa vào quy trình vận hành tiêu chuẩn.

- Lấy mẫu thống kế.

- Ứng dụng chứng chỉ ISO…

Tổ chức có thể kết hợp một cách hiệu quả nhiều phương pháp khác nhau. Tuy nhiên, không nên quá “ôm đồm” sẽ làm kết quả đưa ra bị nhiễu loạn.

Giao tiếp hiệu quả

Để trả lời bí quyết thực hiện QA là gì, nhân tố con người rất quan trọng. Các thành viên cần có kênh liên lạc rõ ràng, hiệu quả. Vấn đề được báo cáo đúng người, đúng bộ phận. Cả nhóm liên tục trao đổi để có sự đảm bảo chất lượng thông suốt.

Chưa dừng lại ở đó, giao tiếp ở đây còn hướng đến khách hàng. Doanh nghiệp cần phương tiện để nhanh chóng tiếp nhận phản hồi vấn đề. Từ đó, sai sót được giảm thiểu trong khoảng thời gian ngắn nhất.

Làm thế nào để phân biệt QA và QC?

Trong quá trình nghiên cứu QA là gì, nhiều người có sự nhầm lẫn với QC. Để phân biệt giữa hai nhiệm vụ này, hãy đến với phần dưới đây.

QC là gì?

Trước tiên, bạn cần hiểu QC là gì? QC là viết tắt của Quality Control, mang nghĩa là kiểm soát chất lượng.

Nhiều người thường nhầm lẫn khái niệm QA và QC

Vị trí này trực tiếp kiểm tra sản phẩm tại từng công đoạn trong quá trình sản xuất. Nhiệm vụ sẽ chú trọng vào việc thực hiện hiệu yêu cầu quản lý chất lượng. Đồng thời, họ cũng chịu trách nhiệm cho các yếu tố như:

- Máy móc.

- Nguyên liệu đầu vào.

- Phương pháp sản xuất,.

- Nhận sự.

- Môi trường sản xuất.

Để thành công với vai trò một QC, bạn cần có kiến thức sâu rộng về sản phẩm. Đặc tính của thành phẩm và quy trình cũng phải được làm rõ.

Phân tích QA và QC khác nhau như thế nào 

Vậy QA và QC khác nhau như thế nào, làm sao để phân biệt một cách chính xác nhất. Bạn sẽ có câu trả lời qua bảng tổng hợp dưới đây.

Khi tìm hiểu QC và QA là gì, bạn sẽ thấy những đặc điểm khác biệt. Dẫu vậy, đây là hai quy trình không thể tách rời nhau.

Chìa khóa để thành công khi làm QA trong IT

Đặc thù của IT có những khác biệt so với các sản phẩm hàng hóa thông thường. Để làm QA trong ngành công nghệ thông tin, bạn cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Dưới đây là điều cần biết để sớm đạt được tiến triển trong sự nghiệp.

Kỹ năng chuyên môn

Từ việc tìm hiểu QA là gì trong IT, bạn sẽ biết mình nên trau dồi trình độ chuyên môn như thế nào. Dưới đây là 3 gợi ý nền tảng giúp bạn tự tin hơn về kiến thức khi bước vào nghề.

Có kiến thức nền tảng IT cũng như lập trình căn bản

Những kiến thức nền tảng về IT cũng như trong lập trình để làm QA là gì? Cụ thể, bạn cần chủ động trau dồi về:

Để trở thành QA, bạn cần học nhiều hơn một ngôn ngữ lập trình

- Nắm bắt một số ngôn ngữ lập trình.

- Hiểu được kiến trúc hệ thống của phần mềm được test.

- Có khả năng sử dụng thành thạo nhiều hơn một hệ điều hành.

- Tìm hiểu về các công cụ hỗ trợ cho QA, đặc biệt là các automation test tools.

Qua kinh nghiệm của người đi trước cho thấy nghề QA đòi hỏi kiến thức rộng hơn là sâu. Vì thế, hãy không ngừng va chạm để mở rộng phạm vi kiến thức.

Nghiên cứu về kiến thức về domain đặc thù

Kiến thức đặc thù ở đây liên quan trực tiếp đến dự án. Đó có thể là về lĩnh vực tài chính, chăm sóc sức khỏe, ngân hàng,…

Có thêm những kiến thức bổ trợ này, bạn sẽ trở thành ứng cử viên sáng giá. Các doanh nghiệp lớn đang rất cần những người có cả kiến thức chuyên ngành và nền tảng IT.

Hiểu hệ thống phần mềm và website

Sẽ ra sao nếu một QA test ứng dụng nhưng lại không hiểu về cấu trúc web. Họ sẽ không thể nào cống hiến tốt cho nhiệm vụ đảm bảo chất lượng.

Để làm QA trong IT cần hiểu về hệ thống web và di động

Vì thế, hãy học nhiều hơn về hệ thống website cũng như nền tảng di động. Bạn sẽ chủ động hơn dù cho dự án yêu cầu QA là gì.

Kỹ năng mềm

Bên cạnh kiến thức chuyên môn, một QA cũng rất cần các kỹ năng mềm. Yếu tố này giúp nâng cao hiệu suất công việc lên đáng kể. Cụ thể như sau:

Để thành công, bạn cần hiểu kỹ năng của QA là gì 

- Giao tiếp tốt: Tăng cường khả năng truyền đạt đến bộ phận liên quan khi phát hiện vấn đề. Những đối tượng hướng đến khi trao đổi thường là Developer, Project Manager. Đặc thù của IT sẽ là sử dụng nhiều Tiếng Anh và có thể là cả Tiếng Nhật.

- Suy nghĩ thấu đáo: Chỉ khi chú ý đến từng vấn đề nhỏ nhất mới đưa ra được phần mềm tối ưu. Hãy nghĩ đến hành trình trải nghiệm của khách hàng đề rà soát các khấu.

- Tư duy sáng tạo: Thể hiện qua việc nghĩ ra nhiều các case để test. Nếu chỉ đi theo lối mòn sẽ không thể sửa hết lỗi của phần mềm, ứng dụng.

Khi tìm hiểu QA là gì trong IT, bạn sẽ thấy được tầm quan trọng như thế nào. Nếu chưa đủ kiến thức và kinh nghiệm, hãy bắt đầu từ vị trí Tester.

Trên đây là những điều cần biết để bạn hình dung ra những điều kiện để trở thành người đảm bảo chất lượng. ITNavi tin rằng bạn đã hiểu QA là gì và sớm xây dựng lộ trình phát triển phù hợp.

Xem thêm:

• QA Leader Là Gì- Công Việc Quy Trình Để Trở Thành QA Leader Giỏi
• Nhiệm vụ chính của một QA là gì? Chia sẻ những kinh nghiệm quý báu của một QA.
• QA và QC là gì? Kỹ năng nào quan trọng đối với 1 QA và QC